گزارشهای تازه نشان میدهد که واردات نفت خام چین در ماه نوامبر سال ۲۰۲۵ به بالاترین سطح روزانه در ۲۷ ماه اخیر رسیده است. این جهش قابل توجه در بزرگترین اقتصاد آسیا، نه تنها نشاندهنده پویایی تقاضای انرژی این کشور است، بلکه تحولات پیچیده در بازار جهانی نفت و استراتژیهای تامین انرژی پکن را نیز بازتاب میدهد. تحلیلگران این افزایش را ترکیبی از عوامل داخلی و فرصتهای بینالمللی در بازار انرژی میدانند.
خیزش واردات نفت خام چین: اعداد و ارقام یک ماه پررونق
طبق دادههای منتشر شده از سوی اداره کل گمرک چین که روز دوشنبه ۱۷ آذر ۱۴۰۴ اعلام شد، این کشور در ماه نوامبر سال جاری میلادی، مجموعاً ۵۰ میلیون و ۸۹۰ هزار تن نفت خام وارد کرده است. این حجم، معادل ۱۲ میلیون و ۳۸۰ هزار بشکه در روز است که در مقایسه با ماه اکتبر، ۵.۲۴ درصد افزایش را نشان میدهد. این رقم نه تنها ۴.۸۸ درصد بیشتر از دوره مشابه در سال گذشته است، بلکه آن را به رکورد بالاترین سطح روزانه واردات طی ۲۷ ماه گذشته تبدیل میکند. در مجموع، از ابتدای ژانویه تا پایان نوامبر سال ۲۰۲۵، واردات نفت خام چین به ۵۲۱ میلیون و ۸۷۰ هزار تن رسیده که رشدی ۳.۲ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل را تجربه کرده است. این آمار و ارقام، به وضوح نشاندهنده احیای قدرتمند تقاضا و مصرف انرژی در اقتصاد چین است.
دلایل پشت پرده رکوردشکنی واردات نفت خام چین: ترکیبی از پویایی داخلی و فرصتهای جهانی
در حالی که این آمار، تصویری از تقاضای فزاینده را به نمایش میگذارد، تحلیلگران معتقدند عوامل متعددی به این رکوردشکنی در واردات نفت خام چین کمک کردهاند. یکی از این دلایل، اگرچه تقاضای داخلی به صورت فصلی کاهش یافته است، فرصتهای ویژهای در بازار جهانی برای چین فراهم شده است. به گفته لی، تحلیلگر ارشد بازار چین در شرکت ورتکسا، تحریمهای نفتی اعمال شده علیه برخی تولیدکنندگان بزرگ نظیر ایران و روسیه، منجر به کاهش قابل توجه قیمت خوراک (نفت خام) شده است. این کاهش قیمت، حاشیه سود پالایشگاهها را به شکل چشمگیری افزایش داده و آنها را ترغیب کرده است تا برای کسب سهمیههای وارداتی بیشتر پیش از آغاز سال ۲۰۲۶ میلادی درخواست دهند. این وضعیت به ویژه برای پالایشگاههای مستقل (معروف به "قوری چای") که انعطافپذیری بیشتری در تأمین خوراک دارند، سودآور بوده است.
علاوه بر این، سیاستهای حمایتی دولت چین برای تحریک رشد اقتصادی پس از چالشهای اخیر و نیاز به تقویت ذخایر استراتژیک نفت در شرایط نوسان و عدم قطعیت در بازار جهانی، میتواند از دیگر محرکهای اصلی افزایش واردات نفت خام چین باشد. این روند نشان میدهد که پکن با بهرهگیری از شرایط بازار، به دنبال تضمین امنیت انرژی و تقویت موقعیت رقابتی خود در صنایع پاییندستی پتروشیمی است. این افزایش واردات در حالی رخ میدهد که نرخ استفاده از ظرفیت تقطیر اتمسفری و خلأ در پالایشگاههای دولتی چین در ماه اکتبر کاهش یافته و منجر به افت ماهانه ۵.۷۲ درصدی پالایش داخلی نفت شده است؛ این موضوع میتواند نشاندهنده این باشد که بخش عمدهای از واردات، برای ذخیرهسازی و یا تغذیه پالایشگاههای مستقل با حاشیه سود بالاتر، صورت گرفته است.
جغرافیای جدید تأمینکنندگان: تغییر در سبد واردات نفت خام چین
بررسی منابع تأمینکننده نفت خام چین در ماه نوامبر نیز نکات جالبی را آشکار میسازد. طبق گزارش شرکت کپلر، واردات دریایی نفت چین از عربستان سعودی در ماه نوامبر با افزایشی معادل ۳۴۵ هزار بشکه در روز نسبت به ماه اکتبر، به یک میلیون و ۵۹۰ هزار بشکه در روز رسید که بالاترین حد در پنج ماه گذشته است. این افزایش عمدتاً ناشی از تحویل محمولههای قابل توجهی بود که شرکتهای چینی در ماه اکتبر بارگیری کرده بودند و حاکی از تمایل پکن به حفظ روابط تجاری مستحکم با تولیدکنندگان بزرگ سنتی است.
در مقابل، واردات دریایی نفت خام چین از روسیه در همین ماه با کاهش ۱۵۷ هزار بشکه در روز، به یک میلیون و ۱۹۰ هزار بشکه در روز رسید. این تغییر در سبد واردات نشان میدهد که چین در حال مدیریت هوشمندانه منابع خود است و به دنبال تنوعبخشی به تامینکنندگان و بهرهبرداری از بهترین شرایط قیمتی و قراردادی است. تغییرات ژئوپلیتیک و تحریمهای اعمال شده بر برخی تولیدکنندگان بزرگ، فرصتهایی را برای خریداران بزرگی چون چین فراهم آورده تا با مذاکره برای قیمتهای جذابتر، سبد وارداتی خود را بهینهسازی کنند. این رویکرد، پکن را قادر میسازد تا هم امنیت انرژی خود را تضمین کند و هم در عرصه دیپلماسی انرژی، دست بالا را داشته باشد.
رکوردشکنی واردات نفت خام چین در ماه نوامبر، نشانهای واضح از قدرت روزافزون اقتصاد این کشور و همچنین استراتژیهای هوشمندانه آن در بهرهبرداری از نوسانات بازار جهانی انرژی است. در شرایطی که نگرانیها درباره رکود اقتصادی جهانی وجود دارد، رشد تقاضای انرژی چین میتواند موتور محرکی برای بازار جهانی نفت باشد. با این حال، ادامه این روند به عوامل متعددی از جمله پایداری رشد اقتصادی داخلی، تحولات ژئوپلیتیکی و پویایی عرضه و تقاضا در بازار بینالمللی نفت بستگی خواهد داشت. چالشهای پیش رو، از جمله نوسانات قیمت نفت و تلاش برای گذار به انرژیهای پاکتر، استراتژیهای واردات نفت خام چین را در سالهای آتی بیش از پیش پیچیده خواهد کرد.
مطالب مرتبط
- ایران دروازهای به روی فرصتهای طلایی سرمایهگذاری در بخش نفت و گاز گشود؛ وزیر نفت بر پتانسیلهای بینظیر کشور تاکید کرد
- تامین مالی زنجیره تولید از مرز ۵۴ همت عبور کرد؛ جهش کمسابقه در حمایت از فعالیتهای مولد
- خودکفایی در قلب انرژی: پالایشگاه پنجم پارس جنوبی به مشارکت ۱۰۰ درصدی با دانشبنیانها دست یافت
- چشمانداز تیره بازار مسکن: کارشناس از ابهام رونق شب عید و شکست نسبی نهضت ملی سخن گفت
